Η Βάρη είναι οικισμός της Αττικής, που βρίσκεται 26 χιλιόμετρα νότια του κέντρου της Αθήνας. Είναι χτισμένη ανάμεσα στους νότιους ορεινούς όγκους του Υμηττού, πολύ κοντά στις ακτές του Σαρωνικού. Μεταξύ των ακτών και του οικισμού παρεμβάλλεται ο οικισμός Βάρκιζα. Στην αρχαιότητα η περιοχή της Βάρης αντιστοιχούσε στον Δήμο Αναγυρούντος της Αρχαίας Αθήνας. Διοικητικά ο οικισμός υπάγεται στον Δήμο Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης. Στην περιοχή της Βάρης εδρεύει η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (Σ.Σ.Ε).
Στην αρχαιότητα η περιοχή της Βάρης αντιστοιχούσε στον Δήμο Αναγυρούντος της Αρχαίας Αθήνας. Υπάρχουν τάφοι και κτερίσματα τα οποία χρονολογούνται από την γεωμετρική περίοδο. Το κέντρο του δήμου βρισκόταν στον λόφο της Λαθούριζας, όπου έχουν ανασκαφεί 25 μικρές οικίες, ιερό και βωμός με ευρήματα όπως πήλινα ειδώλια, πόρπες και σκουλαρίκια, τα οποία χρονολογούνται από τον 7ο-5ο αιώνα π.Χ. Γύρω από το λόφο έχουν βρεθεί θεμέλια κατοικιών και άλλα αρχαία υλικά, μερικά από τα οποία είναι εντοιχισμένα σε νεότερες κατασκευές, όπως ο νεκροταφικός ναός των Αγίων Πάντων. Στη θέση Ασύρματος έχει ανασκαφεί κτίριο με είσοδο στην ανατολική πλευρά, το οποίο η αρχαιολόγος Μαρία Σούτου θεωρεί ότι ήταν αγορά, τόπος συνάθροισης των πολιτών και ίσως χώρος άσκησης.[1]
Στη βυζαντινή εποχή υπέστη επιδρομές και διεισδύσεις από Σλάβους και Αρβανίτες, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή και αφομοιώθηκαν στον ντόπιο οικισμό. Οι πρώτοι Αρβανίτες έφτασαν στην Αττική το 1348. Το όνομα Βάρη έχει αρβανίτικη προέλευση, από τη λέξη var η οποία σημαίνει τάφος και πιθανότατα αναφέρεται στον μεγάλο αριθμό ταφικών μνημείων στην περιοχή. Στην περιοχή άκμαζε η κτηνοτροφία.[1]
Η Βάρη υπήρξε οικισμός του δήμου Κρωπίας μέχρι το 1912, χρονιά στην οποία εντάχθηκε στην νεοσύστατη κοινότητα Κορωπίου, στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1929.[3] Το 1929 αποτέλεσε έδρα ξεχωριστής κοινότητας, η οποία περιλάμβανε επίσης τους οικισμούς Βουλιαγμένη και Βούλα. Η Βούλα αποσπάστηκε από την κοινότητα Βάρης το 1934 και αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα, ενώ η Βουλιαγμένη το 1935. Το 1940 μέσα στα όρια της κοινότητας Βάρης αναγνωρίστηκε ο οικισμός Βάρκιζα. Ο οικισμός Βάρκιζα αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα για ένα έτος, την περίοδο 1952-53 και στην συνέχεια επανήλθε στην κοινότητα Βάρης. Το 1990 η κοινότητα Βάρης αναγνωρίστηκε σε δήμο,[4] ο οποίος διατηρήθηκε μέχρι το 2010, οπότε καταργήθηκε με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης και εντάχθηκε στον Δήμο Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης. Ο Δήμος Βάρης καταλάμβανε έκταση 22,189 τ.χλμ και είχε πληθυσμό 10.998 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Συνόρευε με τους δήμους Βούλας, Βουλιαγμένης και Κρωπίας.
wikipedia
Ιστορικά στοιχεία
Στη Βάρη υπάρχουν ίχνη κατοίκησης (όπως σπασμένα αγγεία), τα οποία χρονολογούνται από την 3η χιλιετία π.Χ..[1] Στη Βάρη εντοπίστηκε σε σωστική ανασκαφή νεκροταφείο των μυκηναϊκών χρόνων, του οποίου τα ευρήματα χρονολογήθηκαν στο β΄ μισό του 14ου και το α΄ μισό του 13ου αι. π.Χ.[2]Στην αρχαιότητα η περιοχή της Βάρης αντιστοιχούσε στον Δήμο Αναγυρούντος της Αρχαίας Αθήνας. Υπάρχουν τάφοι και κτερίσματα τα οποία χρονολογούνται από την γεωμετρική περίοδο. Το κέντρο του δήμου βρισκόταν στον λόφο της Λαθούριζας, όπου έχουν ανασκαφεί 25 μικρές οικίες, ιερό και βωμός με ευρήματα όπως πήλινα ειδώλια, πόρπες και σκουλαρίκια, τα οποία χρονολογούνται από τον 7ο-5ο αιώνα π.Χ. Γύρω από το λόφο έχουν βρεθεί θεμέλια κατοικιών και άλλα αρχαία υλικά, μερικά από τα οποία είναι εντοιχισμένα σε νεότερες κατασκευές, όπως ο νεκροταφικός ναός των Αγίων Πάντων. Στη θέση Ασύρματος έχει ανασκαφεί κτίριο με είσοδο στην ανατολική πλευρά, το οποίο η αρχαιολόγος Μαρία Σούτου θεωρεί ότι ήταν αγορά, τόπος συνάθροισης των πολιτών και ίσως χώρος άσκησης.[1]
Στη βυζαντινή εποχή υπέστη επιδρομές και διεισδύσεις από Σλάβους και Αρβανίτες, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή και αφομοιώθηκαν στον ντόπιο οικισμό. Οι πρώτοι Αρβανίτες έφτασαν στην Αττική το 1348. Το όνομα Βάρη έχει αρβανίτικη προέλευση, από τη λέξη var η οποία σημαίνει τάφος και πιθανότατα αναφέρεται στον μεγάλο αριθμό ταφικών μνημείων στην περιοχή. Στην περιοχή άκμαζε η κτηνοτροφία.[1]
Η Βάρη υπήρξε οικισμός του δήμου Κρωπίας μέχρι το 1912, χρονιά στην οποία εντάχθηκε στην νεοσύστατη κοινότητα Κορωπίου, στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1929.[3] Το 1929 αποτέλεσε έδρα ξεχωριστής κοινότητας, η οποία περιλάμβανε επίσης τους οικισμούς Βουλιαγμένη και Βούλα. Η Βούλα αποσπάστηκε από την κοινότητα Βάρης το 1934 και αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα, ενώ η Βουλιαγμένη το 1935. Το 1940 μέσα στα όρια της κοινότητας Βάρης αναγνωρίστηκε ο οικισμός Βάρκιζα. Ο οικισμός Βάρκιζα αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα για ένα έτος, την περίοδο 1952-53 και στην συνέχεια επανήλθε στην κοινότητα Βάρης. Το 1990 η κοινότητα Βάρης αναγνωρίστηκε σε δήμο,[4] ο οποίος διατηρήθηκε μέχρι το 2010, οπότε καταργήθηκε με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης και εντάχθηκε στον Δήμο Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης. Ο Δήμος Βάρης καταλάμβανε έκταση 22,189 τ.χλμ και είχε πληθυσμό 10.998 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Συνόρευε με τους δήμους Βούλας, Βουλιαγμένης και Κρωπίας.
wikipedia
